Aristoteles K.a 384-an Estagirako herrian jaio zen eta K.a 322-an Calcisen, Eubea uartean eragin naturalengatik hil egin zen. Grezia zaharreko filosofo, logiko eta zientifiko famatuenetariko bat izan zen, eta bere ideiak mendebaldeko historio intelektularrean eragin oso handia izan zituzten bi milenio baino gehiagotan.
Aristotelesek 200 tratatu inguru idatzi zituen hainbat gaien inguruan: logika, metafisika, zientzietako filosofia, etika, politikaren filosofia, estetika, fisika, astronomia eta biologia.
Bere garaiko konotzimenduaren eremu guztiak Aristotelesek eraldatu zituen, ezaguna da gehien bat logika eta biologiaren aita bezala, Aristotelesen ikerketetan bi gai orien lehen ausnarketak eta idatziak aurkitu daitezke.
Beste teorema askoren inguruan Aristotelesek generaziño espontaniarraren teorema formulatu zuen, categoria, sustantzia, ekintza, potentziaren... nozioak formulatu zituen. Bere ideietako askok, bere garaiko filosofian oso garrantzitzuak zirenak, gaur egungo sen onaren parte dira.
Aristoteles Platonen ikaslea izan zen hogei urtetan zehar, Atenaseko akademian zegoen bitartean, eta gero Alejandro Magnoren irakaslea izan zen Mazedoniako erresuman, eta beranduago Atenasen Liceo deituriko ikastetxea sortu zuen non hil baino urte batzuk berandurarte lan egin zuen.
FILOSOFIA ETA POLITIKA
Aristoteles ezaten zuen gizakiaren elmuga nagusia zoriontzasuna aurkitzea dela, hori kontenplaziozko bizitzan datza. Etikak politikarekin bukatzen du. Aristotelesen organismo soziala estatua frutu edo paktu batetik sortzen ez den gauza natural bat dela ezaten du.
Gizakiaren politika gure hizkuntzan dauka oinarri, memoria kolektiboa eta legeak sortzeko gure instrumjentu bakarra hizkuntza bera da. Aristotelesek Politika adierazitako gobernu-forma teoria klasikoa da. Gobernu forma sei teoria ospetsua da erregimen politikoaren amaieran oinarritzen da. Erregimen pilotikoaren komun onak bilatzen dituztenak hauek dira:
Pertsona bakar bat zuzentzen badu: Monarkia
Jende gutxik zuzentzen badu: Aristokrazia
Jende asko zuzentzen badu: Errepublika
No hay comentarios:
Publicar un comentario